Trung tâm Hỗ trợ ra quyết định và Phát triển tài nguyên nước (Cục Quản lý tài nguyên nước) vừa công bố báo cáo tình hình thực hiện Kịch bản nguồn nước (KBNN) trên lưu vực sông Mã (lần 1 – tháng 7/2025). Theo đánh giá, nguồn nước trên lưu vực sông Mã trong những tháng mùa cạn tính đến ngày 30 tháng 6 năm 2025 duy trì ở “Trạng thái bình thường”, phù hợp với KBNN đã công được bố.
Diễn biến mưa và lượng mưa
Về diễn biến mưa, trong tháng 6/2025, tại khu vực Tây Bắc Bộ và Đông Bắc Bộ đã xảy ra nhiều ngày mưa, trong đó có các đợt mưa lớn diện rộng vào các ngày: 03-10/6, 12-13/6, 15-18/6, 20-23/6 và 27-30/6. Đáng chú ý, đợt mưa từ ngày 20-23/6, do ảnh hưởng của rãnh áp thấp bị nén kết hợp hội tụ gió tại các mực khí quyển trên cao nên khu vực đã có mưa vừa, mưa to, cục bộ có nơi mưa rất to với tổng lượng mưa (TLM) phổ biến 50-200mm.
Khu vực Trung Bộ, trong tháng 6/2025 đã xảy ra 02 đợt mưa diện rải rác vào ngày 04-05/6 và 08-09/6 và 01 đợt mưa diện rộng vào ngày 10-13/6. Tổng lượng mưa tại khu vực ven biển Đông Bắc Bộ, Thanh Hóa, Nghệ An thấp hơn từ 20-60% so với TBNN cùng thời kỳ. Như vậy, có thể thấy hiện trạng lượng mưa thay đổi không đáng kể so với dự báo xu thế biễn biến lượng mưa trong KBNN đã công bố và lượng mưa có xu hướng tăng do bắt đầu chuyển sang các tháng đầu mùa mưa.
Diễn biến dòng chảy
Về diễn biến dòng chảy trên sông và các hồ chứa lớn, quan trọng: Dòng chảy bình quân từ ngày 01/01/2025 đến ngày 30/6/2025 trên sông Mã đến hồ thủy điện Trung Sơn cao hơn TBTK khoảng 6,86%, cao hơn Kỳ 2 – tháng 6 khoảng 5,62%; trên sông Chu đến hồ Hủa Na cao hơn TBTK khoảng 26,1%, cao hơn Kỳ 2 – tháng 6 khoảng 1,74%; đến hồ Cửa Đạt cao hơn TBTK khoảng 22,2%, cao hơn Kỳ 2 – tháng 6 khoảng 1,77%.
Theo nhận định của KBNN công bố trong tháng 6, dòng chảy trên sông Mã đối với vùng thượng lưu có khả năng thấp hơn TBTK từ 15% đến 18%, đối với vùng trung lưu có khả năng thấp hơn TBTK từ 8% đến 13% và dòng chảy sông Chu có khả năng thấp hơn TBTK khoảng từ 15% đến 30%. Nhìn chung lượng dòng chảy trong nửa cuối tháng 6 năm 2025 có xu hướng tốt hơn so với KBNN đã công bố.
Diễn biến dung tích hồ chứa
Diễn biến lượng nước trữ tại các hồ chứa lớn, quan trọng trong các tháng 01÷6 năm 2025 cơ bản phù hợp với nhận định xu thế diễn biến dung tích trữ các hồ, đều trong vùng an toàn cấp nước như trong KBNN đã công bố.
Tổng lượng nước tích trữ trong 02 hồ chứa lớn, quan trọng (Hủa Na, Cửa Đạt) tính đến ngày 30/6/2025 là 862,8 triệu m3 (cao hơn 0,4% so với tổng lượng trữ các hồ KBNN công bố đối với Trường hợp 1, cao hơn 43% so với tổng lượng trữ các hồ KBNN công bố đối với Trường hợp 2 và xấp xỉ so với Kỳ 2 – tháng 6) và ở trạng thái bình thường, phù hợp với nhận định trong KBNN đã công bố.
Diễn biến mực nước trong các tầng chứa nước
Diễn biến mực nước trong các tầng chứa nước dao động ổn định, cơ bản phù hợp với nhận định trong KBNN đã công bố. Số liệu quan trắc nửa cuối tháng 6/2025 cho thấy chiều sâu mực nước trong các TCN chính của khu vực dao động trong khoảng từ 0,57m – 10,04m tùy theo từng khu vực. Chiều sâu mực nước lớn nhất trong tầng chứa nước qh tại khu vực Thọ Xuân, Thanh Hoá. Chiều sâu mực nước của các TCN trong khu vực đều nằm trong giới hạn cho phép (đảm bảo không vượt quá 30m) theo quy định của Nghị định số 53/2024/NĐ-CP.
Kết quả theo dõi cũng cho thấy, trong Kỳ báo cáo này trên lưu vực không xuất hiện thêm các khu vực bị hạn hán, thiếu nước so với Kỳ 2 – tháng 6.
Kiến nghị và định hướng tiếp theo
Qua kết quả theo dõi tình hình thực hiện KBNN trên lưu vực sông Mã đến ngày 30/6/2025, Trung tâm Hỗ trợ ra quyết định và Phát triển tài nguyên nước kiến nghị Lãnh đạo Cục Quản lý tài nguyên nước xem xét, chỉ đạo các đơn vị chuyên môn có liên quan nghiên cứu, xây dựng và trình Bộ công bố Kịch bản nguồn nước trên lưu vực sông Mã trong mùa cạn 2025-2026 do KBNN trên lưu vực sông Mã mùa cạn 2024-2025 đã kết thúc vào ngày 30/6/2025.
Tiếp tục theo dõi tình hình khai thác, sử dụng nước trên lưu vực sông, nhất là việc khai thác, sử dụng nước của các hồ chứa lớn, quan trọng thông qua Hệ thống giám sát khai thác, sử dụng tài nguyên nước; Hệ thống theo dõi, giám sát việc phối hợp vận hành theo quy trình vận hành liên hồ chứa và Hệ thống tích hợp thông tin, dữ liệu khai thác, sử dụng tài nguyên nước trên các lưu vực sông.