Đất ngập nước – hệ sinh thái then chốt duy trì sự sống trên Trái đất đang biến mất với tốc độ nhanh hơn bất kỳ hệ sinh thái nào khác, đe dọa trực tiếp đến con người, kinh tế và thiên nhiên.
Báo cáo Triển vọng Đất ngập nước Toàn cầu 2025: Định giá, bảo tồn, phục hồi và tài trợ cho đất ngập nước (GWO 2025) do Công ước Ramsar công bố cảnh báo, nếu không có hành động khẩn cấp, 20% diện tích đất ngập nước còn lại trên thế giới có thể biến mất vào năm 2050. Thiệt hại ước tính tương đương 39 nghìn tỷ USD lợi ích toàn cầu mà hệ sinh thái này mang lại.
Đất ngập nước cung cấp hàng loạt dịch vụ thiết yếu: nguồn nước sạch, điều tiết lũ lụt, lưu trữ carbon, bảo vệ đa dạng sinh học, cũng như duy trì sinh kế trong nông nghiệp, thủy sản và du lịch. Việc suy thoái hoặc biến mất của chúng sẽ kéo theo những hệ lụy khôn lường cho phát triển bền vững và khả năng chống chịu trước biến đổi khí hậu.
Được công bố ngay trước Hội nghị lần thứ 15 của các Bên tham gia Công ước Ramsar (COP15) tại Victoria Falls, Zimbabwe (23–31/7/2025), GWO 2025 đề xuất bốn giải pháp trọng tâm để đảo ngược xu thế:
• Tích hợp giá trị đất ngập nước vào quy hoạch đất đai, nguồn nước và phát triển kinh tế, coi đây là hạ tầng thiết yếu.
• Công nhận vai trò trung tâm của đất ngập nước trong chu trình nước toàn cầu: lưu trữ, lọc và điều hòa.
• Huy động các cơ chế tài chính đổi mới như thị trường carbon, trái phiếu phục hồi, tài chính hỗn hợp.
• Tăng cường đầu tư công – tư cho phục hồi đất ngập nước, xây dựng quan hệ đối tác và hỗ trợ cộng đồng địa phương.
Theo Công ước Ramsar, bảo vệ đất ngập nước chính là bảo vệ “lá chắn sinh thái” của hành tinh trước biến đổi khí hậu, đồng thời đảm bảo nền tảng kinh tế – xã hội bền vững cho các thế hệ tương lai.