Đẩy mạnh ứng dụng năng lượng nguyên tử phục vụ phát triển ĐBSCL

Phát biểu tại hội thảo, Phó Chủ tịch UBND TP. Cần Thơ Nguyễn Văn Khởi nêu rõ, thành phố hiện có gần 200 cơ sở bức xạ đang hoạt động, tập trung chủ yếu trong lĩnh vực y tế và công nghiệp. Các cơ sở này đã góp phần thúc đẩy hoạt động ứng dụng năng lượng nguyên tử của thành phố trong thời gian qua.

Tại hội thảo, các đại biểu, nhà quản lý, nhà khoa học tập trung thảo luận đánh giá khách quan, toàn diện về thực trạng phát triển và ứng dụng năng lượng nguyên tử tại khu vực; thúc đẩy sự kết nối, hợp tác và chuyển giao công nghệ giữa các viện, trường và doanh nghiệp.

Theo PGS.TS. Nguyễn Tuấn Khải, hiện nay thực phẩm được vận chuyển qua nhiều quốc gia, vùng miền, trải qua nhiều công đoạn chế biến phức tạp, nên người tiêu dùng càng quan tâm đến nguồn gốc, tính xác thực và chất lượng của thực phẩm. Để giải quyết vấn đề này, các phương pháp khoa học hiện đại, như phân tích DNA, sắc ký, quang phổ, gần đây là kỹ thuật phân tích đồng vị bền và phóng xạ được áp dụng rộng rãi, chứng minh tính hiệu quả.

Kết quả thử nghiệm đồng vị xác minh việc ghi nhãn nguồn gốc địa lý của thực phẩm trong nước và nhập khẩu, cho phép bảo hộ các loại thực phẩm có giá trị cao, được sản xuất bằng các kỹ thuật canh tác thân thiện với môi trường, như "sản phẩm xanh" hoặc "nông sản hữu cơ".

Bên cạnh đó, kỹ thuật đồng vị còn được ứng dụng trong nghiên cứu tài nguyên nước để xác định độ tuổi của nước, nguồn gốc ô nhiễm nước, xác định vùng nước lợ, dòng chảy nước ngầm, phân chia thủy văn; ứng dụng vào nghiên cứu nguồn gốc, cơ chế, phạm vi xâm nhập mặn trong bối cảnh biến đổi khí hậu hiện nay; ứng dụng vào nghiên cứu ô nhiễm vi nhựa trong môi trường…

Đồng tình với ý kiến trên, TS. Lê Đức Nguyên (Bộ Công Thương) cho biết, đối với ĐBSCL, cần đẩy mạnh ứng dụng trong chế biến, bảo quản thủy sản, nông sản với việc ứng dụng chiếu xạ để kéo dài thời gian bảo quản, kiểm dịch xuất khẩu, xử lý vật liệu bao gói đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế; ứng dụng kỹ thuật bức xạ trong kiểm tra, đánh giá vật liệu, thiết bị các dự án điện gió, điện mặt trời ven biển; bảo đảm tuổi thọ cho công trình, kho lạnh, nhà máy chế biến…

Muốn vậy, phải có các giải pháp toàn diện trên các mặt, như hoàn thiện cơ chế, chính sách và tiêu chuẩn kỹ thuật về an toàn bức xạ và an toàn hạt nhân; phát triển hạ tầng nghiên cứu ứng dụng; phát triển nguồn nhân lực; nghiên cứu, nội địa hóa thiết bị; đẩy mạnh hợp tác quốc tế và truyền thông về lợi ích và an toàn của công nghệ.